حدیث روز
امام علی (ع) می فرماید : هر کس از خود بدگویی و انتقاد کند٬ خود را اصلاح کرده و هر کس خودستایی نماید٬ پس به تحقیق خویش را تباه نموده است.

افزونه جلالی را نصب کنید. 20 رمضان 1445 Friday, 29 March , 2024 ساعت تعداد کل نوشته ها : 91 تعداد نوشته های امروز : 0 تعداد اعضا : 2 تعداد دیدگاهها : 0×
  • 15 آوریل 2022 - 2:00
    شناسه : 2002
    بازدید 281
    6

    إفك‏ : انحراف و تغییر ماهیتی إفك‏ هر چيزى كه وجهه شايسته و نيكويش كه بحقّ سزاوار آن است تغيير يافته تمثیل لغوی قرآنی از اينرو هر بادى و نسيمى كه از مسير اصليش عدول كند (مؤتفكة) گويند، شواهد قرآنی  خداى تعالى فرمايد:  (وَ الْمُؤْتَفِكاتُ‏ بِالْخاطِئَةِ  – 9/ حاقّه) …. مردم شهرهاى زير و رو […]

    ارسال توسط :
    پ
    پ

    إفك‏ :

    انحراف و تغییر ماهیتی

    إفك‏ هر چيزى كه وجهه شايسته و نيكويش كه بحقّ سزاوار آن است تغيير يافته

    تمثیل لغوی قرآنی

    از اينرو هر بادى و نسيمى كه از مسير اصليش عدول كند (مؤتفكة) گويند،

    شواهد قرآنی 

    خداى تعالى فرمايد: 

    (وَ الْمُؤْتَفِكاتُ‏ بِالْخاطِئَةِ  – 9/ حاقّه)

    …. مردم شهرهاى زير و رو شده [قوم لوط] مرتكب گناهان بزرگ شدند، (9)

    (الْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوى ‏- 53/ نجم)

    كه هر دو آيه اشاره بعذاب قوم لوط است كه با بادهاى ويران كننده عذاب شدند

    و سخن خداى تعالى (قاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّى‏ يُؤْفَكُونَ‏- 30/ توبه).

    يعنى: در اعتقاد از ايمان و حقّ به باطل، و در سخن از صدق و راستى به دروغ، و در عمل از كار پسنديده به عمل زشت و قبيح روى گرداندند.

    و آيات (يُؤْفَكُ‏ عَنْهُ مَنْ‏ أُفِكَ‏- 9/ ذاريات) و (أَنَّى يُؤْفَكُونَ‏- 30/ توبه) و (أَ جِئْتَنا لِتَأْفِكَنا عَنْ آلِهَتِنا- 22/ احقاف) به معنى عدول كردن و روى برگرداندن از حقّ است، بكار بردن- افك در اين آيات بنابر اعتقاد آنهاست كه باطل را حقّ پنداشته‏اند و مى‏گويند:

    «آمده‏اى ما را از خدايانمان روى گردان كنى» چنانكه گفتيم افك در آيه اخير در مورد دروغ بكار برده شده است (إِنَّ الَّذِينَ‏[1] جاؤُ بِالْإِفْكِ‏ عُصْبَةٌ[2] مِنْكُمْ‏- 22/ نور) و (لِكُلِ‏ أَفَّاكٍ‏ أَثِيمٍ‏- 7/ جاثيه) و (أَ إِفْكاً آلِهَةً دُونَ اللَّهِ تُرِيدُونَ‏- 86/ صافات) تقدير معنى صحيح افك در اين آيات اين است كه گوئى مى‏گويند- أ تريدون آلهة من الإفك- يعنى ابراهيم (ع) به عمو و قومش مى‏گويد آيا خدايانى دروغين مى‏خواهيد و مى‏خوانيد كه- إِفْكاً- مفعول‏ تُرِيدُونَ‏ است و- آلِهَةً- بدل از افك است.- رجل‏ مأفوك‏، يعنى مردى كه از حقّ به باطل روى گردانده است، شاعر گويد:

    فإن تك عن أحسن المرؤة مأفو   كا ففي آخرين قد أفكوا
     

    ______________________________
    (1) اين آيه مربوط به آيه 22/ نور است كه اشاره به داستان (افك) و عواقب آن است كه از آيه اوّل سوره نور تا آيه 30، بهمين جريان مربوط مى‏شود و در حقيقت بيان كننده يك جريان دائمى و اخلاقى ميان بشر است كه در قرآن بطور مشروح براى امور تربيتى جامعه انسانها و مسلمين بيان شده آنطوريكه همه مفسّرين نوشته‏اند آيه در شأن ابو بكر (رض) نازل شده، آيه چنين است: (وَ لا يَأْتَلِ أُولُوا الْفَضْلِ مِنْكُمْ وَ السَّعَةِ أَنْ يُؤْتُوا أُولِي الْقُرْبى‏، وَ الْمَساكِينَ وَ الْمُهاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ‏- 22/ نور) (نبايد صاحبان فضل و نعمت در باره خويشاوندان خود و از حقّ مسكينان و مهاجرين در راه خدا از بخشش خوددارى كنند بلكه بايستى عفو كنند و در گذرند آيا نمى‏خواهيد كه خدا شما را مورد غفران و عفو و بخشش قرار دهد كه او بخشنده و رحيم است).

    داستان چنين است: مسطح كه يكى از مهاجرين فقير و پسر خاله ابو بكر است در داستان افك شركت داشته و گواهى داده و سپس ابو بكر سوگند مى‏خورد كه ديگر باو كمك نكند، اين آيه بمناسبت آن جريان يعنى افك و تهمت كه در حقيقت جريانى رخ داد نى در ميان بشر است، اشاره مى‏كند و آيه به پيغمبر (ص) نازل مى‏شود، چون اين آيه نازل شد ابو بكر گفت بلى من دوست دارم كه خدا مرا ببخشد «انا احب ان يغفر اللّه لى» و در آيه بعد مى‏فرمايد (إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ الْمُؤْمِناتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ‏- 23/ نور) (كسانى كه زنان پاك و بى‏خبر از جريان و مؤمن را تهمت مى‏زنند در دنيا و آخرت نفرين شده‏اند و عذابشان در قيامت بس عظيم است) امّا سعيد ابن جبير كه از تابعين و مفسّرين معروف است مى‏گويد اين آيه فقط در باره افك و تهمت زدن به زنان پيامبر (ص) است و لعنت و نفرين براى سايرين نيست، و ديگران با توبه از (افك) بخشيده مى‏شوند بنابر اين داستان افك با اين آيات و قيد كلمات (محصنات) و (غافلات) و (مؤمنات) موضوعى بى‏اساس است.

    (2) عصبة يعنى گروهى كه از ده نفر تا چهل نفر باشند جمعش عصابه است.

    ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏1، ص: 180

    (اگر تو از بهترين جوانمرديها رو گردانى پس در ميان ديگران متّهم، و روى گردانده هستى). أُفِكَ‏، يُؤْفَكُ‏- يعنى عقل و خردش زايل شد و- رجل‏ مأفوك‏ العقل- مردى كه عقلش از دست رفته است.

    [1] اين آيه مربوط به آيه 22/ نور است كه اشاره به داستان( افك) و عواقب آن است كه از آيه اوّل سوره نور تا آيه 30، بهمين جريان مربوط مى‏شود و در حقيقت بيان كننده يك جريان دائمى و اخلاقى ميان بشر است كه در قرآن بطور مشروح براى امور تربيتى جامعه انسانها و مسلمين بيان شده آنطوريكه همه مفسّرين نوشته‏اند آيه در شأن ابو بكر( رض) نازل شده، آيه چنين است:( وَ لا يَأْتَلِ أُولُوا الْفَضْلِ مِنْكُمْ وَ السَّعَةِ أَنْ يُؤْتُوا أُولِي الْقُرْبى‏، وَ الْمَساكِينَ وَ الْمُهاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ- 22/ نور)( نبايد صاحبان فضل و نعمت در باره خويشاوندان خود و از حقّ مسكينان و مهاجرين در راه خدا از بخشش خوددارى كنند بلكه بايستى عفو كنند و در گذرند آيا نمى‏خواهيد كه خدا شما را مورد غفران و عفو و بخشش قرار دهد كه او بخشنده و رحيم است).

    داستان چنين است: مسطح كه يكى از مهاجرين فقير و پسر خاله ابو بكر است در داستان افك شركت داشته و گواهى داده و سپس ابو بكر سوگند مى‏خورد كه ديگر باو كمك نكند، اين آيه بمناسبت آن جريان يعنى افك و تهمت كه در حقيقت جريانى رخ داد نى در ميان بشر است، اشاره مى‏كند و آيه به پيغمبر( ص) نازل مى‏شود، چون اين آيه نازل شد ابو بكر گفت بلى من دوست دارم كه خدا مرا ببخشد« انا احب ان يغفر اللّه لى» و در آيه بعد مى‏فرمايد(\i إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ الْمُؤْمِناتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ‏\E- 23/ نور)( كسانى كه زنان پاك و بى‏خبر از جريان و مؤمن را تهمت مى‏زنند در دنيا و آخرت نفرين شده‏اند و عذابشان در قيامت بس عظيم است) امّا سعيد ابن جبير كه از تابعين و مفسّرين معروف است مى‏گويد اين آيه فقط در باره افك و تهمت زدن به زنان پيامبر( ص) است و لعنت و نفرين براى سايرين نيست، و ديگران با توبه از( افك) بخشيده مى‏شوند بنابر اين داستان افك با اين آيات و قيد كلمات( محصنات) و( غافلات) و( مؤمنات) موضوعى بى‏اساس است.

    [2] عصبة يعنى گروهى كه از ده نفر تا چهل نفر باشند جمعش عصابه است.

    نوشته های مشابه

    ثبت دیدگاه

    • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
    • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
    • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.