تجزیه آیه دوم سوره مبارکه بقره

2) ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فیهِ هُدىً لِلْمُتَّقینَ

در [وحى بودن و حقّانیّت‏] این کتابِ [با عظمت‏] هیچ شکى نیست سراسرش براى پرهیزکارانْ هدایت است

ذالک:

تجزیه: 

ذا  : اسم اشاره مشترک برای مفرد مذکر ، معرفه ، مبنی بر سکون ، جامد و غیر متصرّف

         لِ  : لام بُعد(حرفی برای بعید) مبنی بر سکون

         کَ : حرف خطاب و مبنی بر فتح

الکتاب:

تجزیه:

ال : الف و لام عهد ذهنی و یا عهد حضوری ، مبنی ، غیرعامل ،

مختص به اسم کتاب : اسم ثلاثی مزید ، برای مفرد مذکر مجازی ، مصدر ثلاثی مجرد ، به معنای مکتوب ،  از ماده کتب ، معرب ، منصرف ، متصرّف ، جامد ، معرفه به الف و لام

لا:

تجزیه:

حرف نفی جنس، مبنی، عامل( ناصب اسم و رافع خبر)، مختص اسم

رَیبَ:

تجزیه:

اسم ثلاثی مجرد بر وزن فَعل ، مصدر ثلاثی مجرد از ماده ریب ، اجوف یایی ، منصرف ، غیر متصرف ، جامد ، مبنی( به خاطر ترکیبش با لا)

فی:

تجزیه:

حرف جر، مبنی ، عامل ، مختص به اسم ، به معنای ظرفیت مجازی

هـ :

تجزیه:

ضمیر متصل به هر سه قسم کلمه ، برای مفرد مذکر غایب ، معرفه ، مبنی

هُدًی:

تجزیه:

اسم ثلاثی مجرد بر وزن فُعَل ، مصدر ثلاثی مجرد از ماده هدی ، ناقص یایی ، منصرف ، غیر متصرّف ، جامد ، نکره ، معرب در اصل هُدَیٌ بوده ، یا قلب به الف شده و الف در اثر التقاء ساکنین(الف ساکن و تنوین ساکن) حذف شده و تنوین تابع حرکت ماقبل شده است.

لِ:

تجزیه:

حرف جر ، مبنی ، عامل ، مختص به اسم.

المُتَّقین:

تجزیه:

ال : الف و لام موصول اسمی به معنای الَّذینَ ، مبنی ، غیر عامل ، مختص به اسم .

متَّقین :  اسم ثلاثی مزید ، اسم فاعل از باب افتعال ، برای جمع مذکر ، مفردش متَّقی ، از ماده وقی ، ناقص یایی ، متصرّف ، منصرف ، مشتق ، معرفه به الف و لام.