فصل سوم: اهميت تهذيب نفس

قرآن کريم، تزکيه نفس را برجسته ترين هدف رسالت عامه دانسته است. گرچه دربخشي از آيات، تزکيه نفوس از برنامه هاي رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم دانسته شده؛ ولي دعاي ابراهيم خليل (عليه السلام) اين است که: «ربنا و ابعث فيهم رسولا منهم يتلوا عليهم اياتک و يعلمهم الکتاب و الحکمة و يزکيهم» (1): خدايا در بين مردم، پيامبري مبعوث کن که آيات تو را بر آنها تلاوت و آنها را پس از علم به کتاب و حکمت، تزکيه کند. اين مسئله هم، هدف نوع انبياست و هم اهميت آن به قدري است که هر انسان عاقلي آن را مي خواهد و مايل است سعادت خود را به دست آورد.
ديدگاههاي مختلف براي سعادت و نيکبختي تفاسير متنوعي دارند و منشا همه اين آراي متعدد هم، انسان شناسي، معرفت نفس و مانند آن است. اگر کسي انسان را موجودي مادي بداند، قهرا سعادت و خير او هم، در مسائل رفاهي و مادي خلاصه مي شود؛ و اگر حقيقت انسان را امري مجرد بداند، خير و نيکبختي او در معارف، اخلاق و فضايل نفساني، خلاصه مي شود.
1. سوره بقره، آيه 129.