تقوا در مراقبت و محاسبه

قرآن کريم افزون بر دستور مراقبت و محاسبه، رعايت تقوا در اين دو را نيز از ما[203]مي خواهد.
در هر دو امر مراقبت و محاسبت، انسان بايد «تقوا» را رعايت کند؛ چنانکه در سوره مبارکه «حشر» آمده است:
«يا ايها الذين آمنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد و اتقوا» (12).
در اين آيه کوتاه، قبل و بعد از محاسبه، کلمه «تقوا» ياد شده است؛ يعني، انسان قبل از محاسبه بايد تقوا را رعايت کند. انسان در مراقبت بايد متقي باشد تا هر چيزي را در جاي خود ثبت کند و چنين نباشد که حسنات را ضبط و سيئات را فراموش کند. چون محاسبه صحيح بدون ثبت حسنات و سيئات، ميسر نيست. همچنين در محاسبه بايد مراقب باشد که حب نفس، او را وادار نکند تا به سود خود داوري کند. چون «حبک للشي ء يعمي و يصم» (13)؛ يا بغض نسبت به شيطان در داوري او اثر کند.
12. سوره حشر، آيه 18.13. بحار، ج 74، ص 165.