رجاي سالک

رجاي سالک در آغاز، ضعيف و در اواسط، متوسط است ولي در پايان قوي مي شود تا جايي که از رجاء مي گذرد و به طمانينه مي رسد. اگر سالک، مقدمات رسيدن به رحمت خاص را فراهم نکرده باشد، در حقيقت سالک نيست و فقط «تمني» دارد؛ يعني آرزوي رحمت را در دل مي پرورداند، نه اميد رحمت را در سر؛ زيرا مقدمات کار را فراهم نکرده است و در اين صورت او مانند کشاورزي است که بدون شيار کردن زمين و بذر افشاني در آن منتظر محصول تازه است. بنابراين، چنين کسي اهل طريق نيست و سير و سلوکي ندارد، ولي اگر مقدمات کار را فراهم کرده باشد، مانند کشاورزي است که زمين را شيار و در آن بذر افشاني کرده و به انتظار محصول، نشسته است که به اين حالت، «رجاء» مي گويند.
[303]کسي که اهل سير و سلوک است با تمني و آرزو به سر نمي برد. از اين رو در قرآن کريم، تمني محکوم شده است:
«ليس بامانيکم و لا اماني اهل الکتاب» (2)
کار نه با آرزو و تمنيات شما حاصل مي شود و نه با تمنيات يهوديان و مسيحيان برآورده مي شود. کار با ايمان و با عمل صالح است.
2. سوره نساء، آيه 123.