حرم امن اخلاص

شيطان در بخش علمي هرگز انسان را رها نمي کند جز اين که در محدوده علم، جزو بندگان «مخلص» باشد؛ يعني به مقام عقل مجرد محض بار يابد؛ زيرا در محدوده عقل محض، وهم و خيال را راهي نيست و تجرد شيطان، تجرد وهمي است. بنابراين، شيطان به عقل محض بار نمي يابد و به کسي که در مرحله عقل صرف به سر مي برد هرگز دسترسي ندارد و نمي تواند در قلمرو تجرد تام، مغالطه اي راه اندازد تا عاقلي را بفريبد. انسان عاقل، از آن جهت که عاقل است، به دام اهريمن وهم نمي افتد. آن کس نيز که به مرحله عقل محض در بعد عمل بار يابد،شيطان را به حرم امن وي، راهي نيست؛ زيرا آن جا برتر از شهوت و غضب است و شهوت و غضب ابزار تيز و تند شيطان است.در قرآن کريم آمده است که اگر کسي جزو بندگان مخلص شود، شيطان به حرم امن او راه ندارد:«قال فبعزتک لاغوينهم اجمعين الا عبادک منهم المخلصين» (12).استثناي مخلصين از اين جهت نيست که شيطان نسبت به آنان مهربان است؛ بلکه از آن روست که در ساحت آن مقام منيع تسليم است و توان رخنه به آن را ندارد. همان طور که شيطانها به آسمانهاي بلند راه ندارند و هرگاه شيطاني بخواهد به مهبط وحي و مخزن علم الهي راه يابد، شهاب «رصد» به حيات او خاتمه مي دهد:«فمن يستمع الان يجد له شهابا رصدا» (13).در فن مغالطه علمي و شهوت و غضب عملي، هيچ شيطنتي به مقام منيع عقل نظر و عقل عمل محض که تجرد تام است، راه ندارد و هرگاه وهم يا خيال بخواهد به منطقه عقل راه يابد، با تير عقل طرد و رجم خواهد شد و آنان جزو اوحدي از انسانها هستند. البته تا به آن جا رسيدن و نيز حفظ و نگهداري آن مقام، بسيار سخت است؛ زيرا انسان از آن جهت که داراي نفس متحرک و روح سيال است، تنزل او هر لحظه ممکن است مگر اين که لطف خدا شامل حال او شود.
12. سوره ص، آيات 82 - 83.13. سوره جن، آيه 9.