|
جلسه 1068
* متن
*
بسم الله الرحمن الرحيم.
موضوع درس: خارج فقه بحث طهارت.
شماره نوار:1068
نام استاد: آيت الله تبريزى.
تاريخ:1374
توسط دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم واحد صوت.
اعوذ بالله من الشيطان الرجيم. بسم الله الرحمن الرحيم.
(نوار از نيمه شروع مىشود).
و غسل المولود واجب. غسل مولود واجب است. اين جهتش را ذكر كرديم. اين غسل مولود غسل يوم المولود نيست. غسل المولود است. و اصل عدم التقدير است. مولود، بچهاى كه زاييده مىشود مستحب است او را غسل بدهند. غسل المولود او است. بعضىها مناقشه كردهاند، ظاهر را قبول دارند كه مال يوم المولود النبى نيست اين موثقه، ولكن مناقشه كردهاند كه اين غسل المولود است كه مستحب است بچهاى كه به دنيا مىآيد او را بشويند. اين غسل نيست. اين هم اشتباه است. اين غسل، غسل همان مشروع است. عنوانش غسل مشروع است. در اين موثقه امام عليه السلام در مقام بيان آن غسلهايى است كه در شريعت مشروع است به نحو وجوب يا به نحو استحباب. اما غسل از خبث، غسل را اين روايت ربطى ندارد. محمد ابن الحسن باسناده عن الحسين ابن سعيد عن عثمان ابن عيسى عن سماعه قال سألت ابا عبد الله عليه السلام، عن غسل الجمعه فقال واجب فى السفر و الحضر الاّ انّه رخص اللنساء فى السفر و قلّت الماء و قال غسل الجنابت واجب و غسل الحائض اذا طهرة واجب غسل الاستحاضه واجب و غسل النفساء واجب و غسل المولو واجب و غسل الميت واجب و غسل من مسّ الميت واجب، اين اغسال را ذكر مىكند. اين اغسال را ذكر كردن بر اينكه غسل خبثى است و شستن است، بچه را مىشويند. اين معنا نيست، خود مولود را غسل دادن مستحب است. عنوانش غسل مولود است. خداوند متعال كه بر آن شخص نعمتى داده است، فرزندى داده است، ذكرا او عنثى اين مستحب شده است بر اينكه آن مولود را غسل بدهد به غسل مولود. چه جورى كه اذان گفتن مستحب است اقامه گفتن بر گوش و راست و چپش مستحب است، اين هم همين جور است غسل دادن مستحب است. اين يك كلام.
كلام ديگرى از صاحب الوسايل قدس الله سره است. صاحب وسايل در اغسال مصنونه قرار داده است. باب استحباب غسل المولود كه قبول كرده است كه مولود را غسل دادن مستحب است. دليلش چيست؟ آن روايت را قرار نداده است، موثقه سماعه را. بلكه در ما نحن فيه روايت ديگرى ذكر كرده است آن روايت ديگر اين است در باب بيست و هفت از ابواب اغسال مصنونه. باب استحباب غسل المولود، محمد ابن على ابن الحسين كه صدوق است، فى العلل عن ابيه عن سعد ابن عبد الله عن عيسى ابن محمد ابن عبيد عن القاسم ابن يحيى عن جده، عن حسن ابن راشد عن ابى بصير. اين قاسم ابن يحيى جدش حسن ابن راشد اينها توثيقى ندارند. عن ابى بصير، عن ابى عبد الله عن آبائه عن على عليه السلام. اغسلوا صبيانكم من القمر فان الشيطان يشمّ من القمر فيفصح الصبى فى رقاده. اين تعجب از مقام صاحب وسايل است با اين خبرويتش، با اين اقوايتش اين روايت را اينجا ذكر كرده است. اين ربطى به باب غسل مولود ندارد. اين روايت اين است كه اين بچهها كه غذا مىخورند اگر قضا چرب بوده باشد گوشت چربى بخورند كه دستهايش چربى مىشود، دهانش هم، اطراف صورتش چربى مىشود اين را مىفرمايد اغسلوا صبيانكم من القمر. صبيانتان را از اين... غذا بشوييد. نگذاريد همين جور بوده باشد. فان الشيطان يشمّ القمر. آن را شيطان بود مىكند. يا همين جور است به اين عناوين ذكر شده است. اينجور چيزها در لسان ائمه.. اين باعثش مىشود بچه وقتى
كه مىخوابد در خواب وحشت كند. بعد اين ربطى به صبيان ولو فرض كنيد سه سال، چهار سال، پنج سال داشته باشد كه خودش نمىتواند بشويد، شما بشوييد. اغسلوا صبيانكم، اين ربطى به غسل مولود ندارد. صبيان است اينجا موضوع حكم.
شاهد بر اين كه خوب اين شستن، شستن از نثومت غذا است. لحم است، وقتى كه گوشت مىخورد مىبينيد همه صورتش چرب شده است، دستهايش همهاش چرب شده است. آن وقت اين مشروع شده است. اين اختصاص به صبى ندارد. صبى را مستحب است شستن، كبير مستحب است خودش بشويد. بدان جهت در ذيل حديث دارد استحباب مبنى بر همان تسامح در ادله سنن است. در ما نحن فيه در ذيل دارد كه و يتعضى به الكاتبات. به اين قمرى كه در، با اين قمر كاتبان متعصى مىشود. يعنى بالغ هم باشد بايد بشويد اين را. اين ربط به او است و مربوط به مسئله... صاحب مقامش كم نمىشود. بدان جهت در ما نحن فيه خود اين معنا به عنوان نظافت كه عنوان نظافت مستحب است به عنوان نظافت فرقى ما بين كبير و صغير ندارد. اين غسل مستحب است عنوان نظافت اگر بوده باشد به عنوان استحباب كه غرضش اين بوده باشد آن احتياج به اين هم ندارد. اين يك جهت بود كه غفلت شده بود بيان كنيم. بعد صاحب العروه قدس الله نفسه الشريف در مقام شروع مىكند به بيان قسم ثانى از اغسال مصنونه كه آن قسم ثانى اغسال مكانيه مىگويند آنها را. ايشان مىفرمايد در دخول به چند مكانى كه هست، غسل كردن مستحب است. يكى داخل شدن است. خدا قسمت كند وقتيكه به مكه مىرويد از ميقات احرام مىبنديد داخل شديد و قتى كه به حرم كه قبل از دخول به مكه است، حرم مكه مىگويند. قبل از دخول به حرم در ادن الحل انسان غسل بكند كه به حرم كه داخل مىشود به حرم داخل شدنش با غسل باشد. بعد ايشان مىفرمايد در دخول در مكه هم همين جور است. آن وقتى كه ادنا الحل را وارد حرم شد، حرم را گذشت مىآيد وارد مىشود به خود مكه، بيوتات مكهاى كه هست كه ملاك بيوتاتش است، آنجا هم لدخول مكه غسل بكند. بعد ايشان مىفرمايد و كذا دخول به كعبه و دخول به مسجد الحرام غسل مستحب است. انسان وقتى كه به مكه وارد شد، با غسل هم وارد شد، بعد كه اگر آن غسل منتقض بوده باشد، وقتى كه وارد مىشود به خود مسجد غسل بكند. بعضا هم ممكن است كسى داخل خود كعبه بشود. اگر راهى پيدا كند. درش را بعضا اتفاقا باز مىكردند. دخول خود بيت الحرام آن هم غسل براى مستحب است. لدخول حرم المكه و خود مكه و خود مسجد الحرام مىفرمايد غسل بر اينها مستحب است. بعد به اينها اضافه مىكند دخول لحرم المدينه، قبل از اينكه انسان به شهر مدينه داخل بشود، به مدينة الرسول (ص) در حرم مدينه به حرم كه داخل مىشود، غسل مستحب است. و هكذا خوب خودش در حرم بوده است، حرم هم يا قبلا داخل شده است. به خود مدينه كه داخل مىشود، غسل مستحب است. داخل كه مىشود به مسجد النبى (ص) غسل مستحب است.
يك وقت شخصى مثل زماننا هذا غسل كرد داخل حرم شد، ماشين است ديگر آمد به مكه و مكه هم رسيد فرض كنيد، آمد به مسجد الحرام طوافش را اتيان بكند. اين يك غسل كافى است. چونكه باب تداخل الاغسال را گفتيم لدخول الحرم و لدخول المسجد و هكذا براى طواف هم غسل مستحب است. از اغسال فعليه است. يك غسل كافى است. مجزى است. انما الكلام كه اينها غسل مىخواهد در صورتى كه غسل قبلى منتقض شده باشد. على ما سيعطى كه اغسال مكانيه منتقض مىشوند. حتى بواسطه حدث اصغر. كلام اين است كه اگر حرم داخل شد، آن غسل منتقض شد به دخول مكه مستحب است غسل كردن. آن غسل دخول مكه منتقض شد به حدث اصغر لدخول مسجد الحرام غسل مستحب است. اگر به بعد از داخل شدن به مسجد الحرام هم آن غسلش منتقض شد بيت هم باز بود، مىخواست به بيت داخل بشود، غسل مستحب است. اگر فرض كنيد كسى كه داخل حرم مىشود، داخل مكه قصد ندارد. غسل لدخول الحرم مستحب است، ولو كسى داخل مكه نشود آن شخص. غسل لدخول المكه مستحب است، ولو شخصى به مسجد الحرام نمىخواهد داخل بشود. دخول به مسجد الحرام خودش مستحب است ولو نمىخواهد طواف كند يا داخل كعبه بشود. در ما نحن فيه خود اين عنوان لدخول الحرم و المكة و المسجد الحرام. در مسجد الحرام با كسى قرار گذاشتند كه صبح آنجا ملاقات كنيم، صبح مىرود فقط قصدش اين است فقط با آن شخص ملاقات كند، معاملهاى دارد انجام بدهد يا يك مطلب ديگرى دارد. غسل مستحب است لدخول. ولو نمازى هم نمىخواند. كلام اين است كه اينها موجبات غسل مستحبى هستند. غسل مستحبى در اين موارد چه جور جنابت موجب است، غسل جنابت را، اين دخول در اين امكنه هم موجب مىشوند استحباب اين غسل را. كلام در اين است، وقتى كه اينجور شد، خوب اين دليل مىخواهد بگوييم كه غسل بر اينها مستحب است. يك قسمتش را قسمت عمده را دليل معتبر و روايات صحيحه داريم كه غسل براى اينها مستحب است.
يكى از آن روايات صحيحه، صحيحه معاوية ابن عمار است. در باب اول از ابواب غسل مصنونه آنجا دارد بر اينكه محمد ابن يعقوب عن محمد ابن اسماعيل عن فضل ابن شازان عن صفوان ابن يحيى، عن ابن ابى عمير عن معاوية ابن عمار، عن ابى عبد الله عليه السلام، قال سمعته يقول الغسل، غسلهاى مشروع را مىشمارد، الغسل من الجناب و يوم الجمعه و حين تدخل الكعبه آن وقتى كه به كعبه داخل مىشويد. دخول كعبه خودش موجب استحباب غسل است. و حين تدخل المكه و المدينه. آن وقتى كه مىخواهى به مكه و مدينه داخل بشويد غسل مستحب است. در آن موثقه سماعه هم دارد و غسل دخول البيت واجب و غسل دخول الحرم يستحب ان لا تدخله الاّ بغسل حرم. اين حرم قدر متيقنش حرم مكه است. ولكن اطلاق دارد، حرم مدينه را هم مىگيرد. احتياجى به اين اطلاق نداريم. كسى بگويد كه اين حرم منصرف است به حرم مكه. چونكه در آن صحيحه محمد ابن مسلم كه صدوق عليه الرحمه نقل كرده است در كتاب خصالش، عن ابى جعفر عليه السلام كه روايت پنجمى است، در آن روايت دارد كه و اذا دخلت الحرمين. وقتى كه به حرم مكه و به حرم مدينه داخل شدى غسل مستحب است. بدان جهت دخول بيت بود، مكه بود، حرمين بود، اينها ثابت شدهاند. ماند مال دخول به مسجد الحرام و دخول به مسجد النبى كه كسى كه دخول مىكند براى طواف آن غسل مستحب است لطواف. آنى كه مثلا داخل مىشود به مسجد النبى لزيارة النبى، على ما سيعطى اگر تمام بشود مستحب است. كلام اين است كه نمىخواهد زيارت نبى كند. نمىخواهد كعبه را هم زيارت كند. نمىخواهد طواف بكند، فقط مىخواهد به مسجد داخل بشود كه با آن كس كار دارد. با او حرف بزند.
كلام اين است كه دخول لمسجد الحرام و لمسجد النبى (ص) فى نفسه موجب غسل است، كلام در اين است. بعضىها مناقشه كردهاند كه نه، اين دليل ندارد. رجاعا عيبى ندارد، كلام در استحباب است كه مغنى از وضو بوده باشد. كلام در اين استحباب است. ولكن به نظر قاصر و فاطر ما اين روايتى كه روايت محمد ابن مسلم، روايت دوازدهمى است در باب اول، اين اشكالى ندارد استدلال به اين. روايت دوازدهمى محمد ابن الحسن شيخ است فى اسناده و عنه، يعنى حسين ابن سعيد. عن القاسم ابن عروه، عن عبد الحميد. عبد الحميد طائى است رضوان الله عليه عن محمد ابن مسلم، عن ابى جعفر عليه السلام. قال الغسل من الجناب و غسل الجمعه و العيد و يوم عرفه و ثلاث ليالى من شهر رمضان و حين تدخل الحرم و اذا ارة دخول بيت الحرام و اذا ارة دخول مسجد الرسول (ص). عرض مىكنم بر اينكه در ما نحن فيه مناقشه شده است كه اين قاسم ابن عروه توثيق ندارد. ولكن اين قاسم ابن عروه على مسلكنا روايتش معتبر است. چونكه اين از معاريفى است كه تقريبا رواياتش در خود كتب اربعه قريب به صد و پنجاه تا است. حول صد و پنجاه تا، بيشتر يا مختصر است. اين از معاريف است. اشخاص متعدده اجلا مثل حسين ابن سعيد، احمد ابن محمد ابن ابى عبد الله البرقى و غير ذال از اين نقل حديث كردهاند. اين هم از مثل عبد الحميد طائى و اجلا روايت كرده است و قدحى هم درباره او نرسيده است. حتى اينكه بعضىها گفتهاند اين وزير ابى منصور بوده است، اين معنا ثابت نيست، بلكه صحيح نيست و علاوه بر اين وزير شدن اشكالى ندارد. امثالش بود ديگر، امثالش على ابن مهزيار و اينها بودند. آنها با جلالتش منافاتى ندارد. مجرد اين در آن زمان چونكه ائمه عليهم السلام فرموده بود كفارة اعمال السطان قضاء حوائج الاخوان داخل مىشدند براى اينكه شيعه امورشان را حل بكند. آن عيبى ندارد. بدان جهت اين روايت من حيث السند اشكالى ندارد.
بدان جهت در مسجد النبى وقتى كه فرض بفرماييد ذكر كرد مسجد النبى ذكر كرد به طريق اولى مسجد الحرام هم مىشود. چونكه مسجد النبى ديگر نمىتواند بالاتر بشود از مسجد الحرام من حيث الاحكام. چونكه تصويه دارند اينها در احكام. نمىتواند جنب حائض در آنها مرور بكند حتى. همان احكامى كه سابقا گفتيم در جنب حائض و نفسا. و ثانيا اين كه اول فرمود و اذا ارة دخول بيت الحرام و اذا ارة دخول مسجد الرسول، آن اولى ائم است. كسى فرض كنيد بر مكه الان هم مىگويم انشاء الله مشرف بشويد ببينيد همين جور است كه مىگويند يا نه؟ كسى مىرود به طرف، در كوچه مكه راه مىرود. رفيقش مىرسد. كجا مىروى فلانى؟ مىروم به بيت. بيت كه درش بسته است، نمىگذارند. مراد مسجد الحرام است. مراد خود اين بيت را دخول به بيت در موارد اراده مسجد اطلاق مىكنند. يعنى در آن موارد هم اطلاق مىكنند. بدان جهت امام عليه السلام چونكه در آن مسجد النبى (ص) دخول فقط در مسجد است مىگويد اذا ارة الدخول فى مسجد النبى (ص). بدان جهت در ما نحن فيه خود اين روايت نمىخواهيم بگوييم مسجد الحرام به طريق اولى است تا كسى مناقشه بكند اين اولويتهاى شما را ما نمىفهميم. خود اين معنا كه بعد فرمود اذا ارة البيت دخول البيت، اين شامل دخول مسجد هم مىشود. حيث اينكه در آنجاهايى كه، روى اين اساس حتى ربما در شهرها هم مىگويند. مثلا فرض كنيد بر اينكه، فرض كنيد در نجف است. از نجف بيرون شده است، كجات مىخواهى بروى؟ مىورم در مسجد كوفه. او مسجد كوفه داخل نمىشود، مرادش خود كوفه است. ولكن اين اطلاق را مىكند. اگر دومى گفتيم تسامح هست حمل نمىشود كلام بر او، ولكن آن اولى متعارف است و بدان جهت به نظر قاصر و فاطر ما اين اشكالى ندارد كه بر آن دخول در مسجد النبى و مسجد الحرام غسل به آنها مستحب است.
كسى داخل شد به مسجد النبى يا مسجد الحرام، داخل مكه شد ولكن غسل نكرده بود. گفت الان كه من غسل نكردهام بگذار بعد از دخول در مكه غسل كنم. صاحب العروه فتوا مىدهد مىگويد كه لا يقعد كه غسل مستحب باشد. آن غسل دخول در مكه، دخول در مدينه، دخول در حرم يا دخول در مسجد اينها اگر قبلا غسل نكرده است، قبل الدخول كه حين الغسل طهرى داخل بشود بعد از دخول غسل بكند. ايشان مىفرمايد لا يقعد. اين لا يقعد، كانّ نظر مبارك ايشان اين است كه غرض شارع اين است كه شخص در اين امكنه على طهر غسلى بوده باشد. متطهر بشود به غسل. عند آن الدخول كه نكرد بقائش كه على غسل است باشد. عبارتش هم با اين وجهى كه عرض كردم با اين وجه مىسازد. چونكه ايشان قدس الله نفسه الشريف مىفرمايد بر اينكه و وقتها قبل الدخول عند ارادة الدخول است و لا يقعد استحباب اين اغسال بعد الدخول للكونه فيها. به بودن در اين مساجد غسل مستحب بوده باشد در اين امكنه. اذا لم يغتسل قبله، يا قبلا غسل نكرده باشد. بدان جهت يا غسل كرده باشد منتقض باشد. چونكه خواهيم گفت كه اگر غسل بكند منتقض به حدث اكبر بشود آن غسل حساب نمىشود. ولكن اين را مىشود گفت بر اينكه نه، آنى كه ثابت است از مشروعيت غسل فقط غسل حين الدخول است. اما حين الدخول اگر غسل نداشت، بعد خواست غسل بكند اين مستحب را اتيان كرده است اين دليل ندارد. رجاعا عيبى ندارد. چرا دليل ندارد؟ علاوه بر اينكه ظاهر روايات حين الدخول بود، اذا دخلت، اذا قمت من الصلاة يعنى وقتى كه مىخواهد شروع بكنيد صلاة را. اينجا هم دخلت يعنى اراده دخول بكنيد. علاوه بر اينها كه اين روايات منصرف به دخول است كه حين تدخل در بعضى روايات بود، دلالت مىكند بر اين معنا رواياتى كه يكى از آنها را ذكر كردم. چونكه اين روايات را فى ما بعد بحث خواهيم كرد.
يكى از اين رواياتى كه هست در جلد نهم وسايل باب شش از مقدمات طواف باب ششم از مقدمات طواف است. روايت اولى است، محمد ابن يعقوب در همان باب ششم روايت اولى است. صحيحه عبد الرحمان ابن حجاج. محمد ابن يعقوب عن ابى على الاشعرى كه احمد ابن ادريس است. عن محمد ابن عبد الجبار الاشعرى. اشعرى القمى رضوان الله عليه. عن صفوان ابن يحيى عن عبد الرحمان ابن حجاج. عبد الرحمان ابن حجاج از اصحاب امام موسى ابن جعفر سلام الله عليه و امام صادق است. قال سألت ابا ابراهيم عليه السلام، عن الرجل يغتسل لدخول المكه. مردى غسل مىكند براى دخول به مكه. ثم ينام فيتوضء قبل عن يدخل. بعد خوابش مىگيرد، قبل از اينكه به مكه داخل بشود. بعد بلند مىشود وضو مىگيرد. خواب وضو مىآورد ديگر. ايجزيه ذالك او يعيد. اين غسلش مجزى است يا اعاده بكند؟ قال لا يجزيه لانه انما دخل بوضو. اين مجزى نيست. دخل بوضوء است. والاّ امام عليه السلام مىفرمايد بعد از دخول مكه غسل كنيد. نفرموده است اين را. گفت اين مجزى نيست، گفت اين چونكه وضو شد الى غسل استحباب را عمل نكرده است. اين روايت كالصريح است، آنى كه مستحب است دخول مع الغسل است. با غسل داخل اين امكنه بشود. مىدانيد كه شبهه اينكه اين روايت در نوم است، مثل بول و اينها را نمىگيرد، اين شبهه را ديگر نمىشود. خصوصا در صورتى كه سائل سؤال كرد ايجزيه ذالك؟ فيتوض وضو مىگيرد. چونكه ناقض وضو آمده است وضو مىگيرد. امام مىفرمايد كه دخل بالوضو مىشود به غسل نمىشود. هم استفاده مىشود كه غسل منتقض مىشود. اين اغسال به حدث اصغر منتقض مىشود هم اين معنا از اين صحيحه مباركه و هكذا روايات ديگرى كه مىآيد مسئهاش استفاده شده است هم انتقاض معلوم مىشود هم اين روايت، ظاهر واضحى دارد. خدشه در او نمىشود كه استحباب حين الدخول است كه قبل از اينكه دخول بشود بايد اين حكم را عملى بكند. ثم اين را مىدانيد يك حرم مدينه شد، يك حرم مكه شد. مىدانيد كه چيزى كه هست، حرم آخر حرم اول مكه، بعد حرمش بعد به حل مىرسد. همان كه رواياتى دارد، كسى در حل صيد كرده است. صيد، صيد حل است. آورده است در حرم مىخورد كه اگر محرم بوده باشد نمىتواند بخورد، چونكه محرم براى او صيد خوردن حرام است. و اما كسى كه در حل صيد كرده است در حرم آورده است بخوردن خودش محرم نيست، عيبى ندارد. اين حرم وقتى كه تمام شد از طرف مكه كه خارج مىشوى حرم است، وقتى كه حرم تمام شد او را مىگويند حل. حل مىگويند. آن وقتى كه از حل قدم برمىدارد و ميگذارد به حرم كه داخل حرم مىشود اين دخول در حرم است. بدان جهت در روايات هم هيت كه شجرى هست، ريشهاش در حل است ولكن شاخههايش افتاده است به حرم. حكم او چيست؟ اين ولكن اين ادنا الحل و ادنا الحرم در خارج فعلا در زماننا هذا حدش كجاست اين را من دليلى پيدا نكردم به اين معنا، كه يك دليلى بوده باشد. فى الجمله معلوم است ولكن اين كه بالجمعه معين بوده باشد، اين خط فاصل ما بين الحل و الحرم است. قدم بردارى داخل حرم مىشودى، من اينها را درست، ولكن يك چيزهايى معلوم است. چونكه در احرام عمره مفرده كسى كه در مكه بوده باشد بخواهد عمره مفرده اتيان بكند از حرم بايد خارج بشود از ادنا الحل احرام ببندد براى عمره مفرده. بدان جهت در روايات هم هست كه آن... و هكذا نظاير اينها امر شده است كه عمره مفرده را وقتى كه مىخواهيد از خارج حرم ببنديد از اينها بنديد. از اين روايات معلوم مىشود كه اينها خارج الحرم هستند. از حرم خارج هستند. آن حرمى كه ائمه عليهم السلام در روايات فرموده است، اينها خارج مىشود. كما اينكه در روايات وارد شده است، از شرايط رمى الحجار اين است كه بايد حساب كه رمى مىشود به او جمار بايد از حرم التقاد شده باشد و در روايات وارد است كه مستحب است آن حجار را از مشعر اخذ كنيد معلوم مىشود مشعر داخل حرم است. در آن رواياتى كه ذكر شده است مشعر داخل حرم است و هكذا از جهت منا هم همين جور است. اينها داخل حرم هستند ولكن ديگر تهديدى بشود، كه ثابت بشود كه مثلا اينها هم حرم اينجور است، تا الى يومنا هذا موفق نشدهايم. بعد صاحب العروه قدس الله نفسه الشريف مطلب ديگرى را مىفرمايد آن مطلب ديگرى كه در عروه فرموده است آن مطلب ديگر مىفرمايد لدخول مدينه و لدخول مسجد النبى (ص) و كذا لدخول فى ساير المشاهد ائمة علهيم السلام. كسى اگر به حرم ساير ائمه عليهم السلام داخل مىشود عند الدخول غسل مستحب است. خوب آن وقت كلام واقع مىشود كه مثلا كسى كه داخل حرم رسول الله مىشود گفتيم غسل مستحب است. بدان جهت كسى داخل شد بلا غسل. ولكن در مسجد غسل مىكند كه زيارت بكند رسول الله (ص) را. اين لزياره خود بر زيارة النبى و به زيارت ائمه عليهم السلام غسل كردن مستحب بشود. دخول در مشاهد ساير ائمه موجب بشود استحباب الغسل را. اين را و هكذا غسل زيارت النبى موجب استحباب غسل بشود. بعضىها ادعا كردهاند در اين روايات معتبره در بعضىها كه وارد شده است الغسل لزياره غسل زياره مستحب است، اين غسل الزياره در روايات متعده وارد شده است. يكى هم از آنها روايت سماعه است كه خوانديم. همان روايت سومى بود در باب اول و غسل الزيارة واجب الاّ من علة. غسل زيارت واجب است. بعضىها گفتهاند كه چونكه اين روايات خاصه كه وارد شده است در زيارت بعضى ائمه عليهم السلام كه غسل در آنها مستحب است اين روايات من حيث السند مناقشه دارد.
بدان جهت گشتهاند كه يك روايتى پيدا كنند كه آن روايت به قول صاحب حدائق بعضىها منصوص است، آنها روايتش ضعيف است. ولكن كل الائمه روايتى داشته باشد بر زيارتشان غسل مستحب است، يا حتى زيارت رسول الله غير از اينكه دخول لمسجد النبى همان روايت است. غير از اين يك روايت معتبرهاى باشد، محل مناقشه شده است بدان جهت بعضىها گفتهاند كه اين كه در روايات صحيحه وارد شده است الغسل لزياره در بعضىها زيارت البيت است. زيارت البيت همان زيارت كعبه مىشود كه يا زيارتش به طور طواف يا مطلق الزياره. هر نحوش كه بخواهد استلام بكند، تقدير بكند، طواف نمىخواهد. اين لزياره عيبى ندارد. آنش اشكالى ندارد لزيارت البيت. در بعضى روايات مثل موثقه سماعه مطلق الزياره است. بدان جهت گفتهاند كه غسل مطلق الزياره مستحب است. زيارة النبى بشود، زيارت البيت بشود، زيارت الائمه عليهم السلام بشود، ولكن اين خيلى مناقشه دارد. مناقشهاى كه تأمل قوى دارد. چونكه زيارت كما يظهر لم تطبع الاخبار منصرف به زيارت البيت است.
بدان جهت در افعال منا دارد كه افعال منا را كه پيدا كرد آن وقت برمىگردد به مدينه لزياره، يعنى زيارت البيت است، مراد هم طواف است. بدان جهت زيارت مثلا زيارت موسى ابن جعفر سلام الله عليه يا زيارت على ابن موسى كه روايت خاصى دارد ولكن اين سندش مناقشه دارد. به اينها يا زيارت مثلا امام هادى سلام الله عليه و غير ذالك. خصوصا ائمة البقيع. آنها روايتى هم ندارند. غسل بر اينها مستحب است، اين غسل به زيارت به اين معنا ثابت نشده است. استحباب به عنوان ولو در روايات وارد شده است در بعضىها و از اين زيارتى كه در اين موثقه ذكر شده است استفاده نمىشود و الله سبحان هو العالم.
|